Julia Molińska-Woykowska

Julita Ciesiółka oraz Patrycja Zandecka
o Julii Molińska-Woykowskiej

Julia Molińska-Woykowska urodzona 12 marca 1816 roku w Bninie (wówczas Wielkie Księstwo Poznańskie, obecnie część Kórnika) była polską poetką, publicystką, pisarką literatury dla dzieci, autorką podręczników i tekstów literackich dla najmłodszych, powiastek o charakterze moralizatorskim, działaczką, redaktorką, a przede wszystkim emancypantką.

Pochodziła z rodziny urzędniczej o korzeniach szlacheckich. Najprawdopodobniej uczyła się w Lesznie, studiowała we Wrocławiu. Otrzymała rzetelne wykształcenie, władała biegle językiem francuskim i niemieckim, dobrze znała literaturę i historię polską oraz powszechną.

W latach 30. XIX wieku była guwernantką w licznych dworach Wielkiego Księstwa Poznańskiego. W tym samym okresie, pod wpływem Towarzystwa Demokratycznego Polskiego, zaczęły kształtować się jej poglądy demokratyczne. Czynniki te sprawiły, że Julia zerwała kontakty z dworem i szlachtą. Poznaje wówczas Antoniego Woykowskiego (redaktora „Tygodnika Literackiego”); znajomość przeradza się w przyjaźń, miłość i małżeństwo zawarte w 1841 roku we Wrocławiu.

Około 1839 roku przyjeżdża do Poznania, a na początku 1840 roku otwiera pensję dla dziewcząt. Pensja ciesząca się popularnością, pomimo atrakcyjnego planu, zostaje zamknięta jednak po kilku miesiącach.

Woykowska dużo publikowała, m.in. w „Tygodniku Literackim”, poznańskiej „Gazecie Polskiej”, tygodniku „Stadło”, „Dzienniku Domowym” oraz „Dzienniku Polskim”. Razem z mężem współtworzyła „Tygodnik Literacki” (1839 – 1846), „Pismo dla Nauczycieli Ludu i Ludu Polskiego” (1845), „Poznańczyka”, „Gazetę Wielkopolską Niedzielną” (1849/1850) i „Dziennik Handlowy” (1849/1850).

Znana była także dzięki takim tekstom, jak :„Piosnki dla ludu wiejskiego”, „Mały Tadzio. Elementarzyk dla grzecznych chłopczyków”, „Marynia mała. Elementarzyk dla dziewcząt polskich”, „Dzieje polskie od Lecha aż do śmierci królowej Jadwigi opisane podług opowiadania Bartłomieja”, „Dwie książki, które stary Wojciech kupił na jarmarku w miasteczku do czytania w niedzielne popołudnia”, „Dzieje naszej świętej ojczyzny Polski ukochanej", „Z Kudowy”.

W swoich tekstach wspominała m.in. o kwestii kobiet, ludności wiejskiej, egoizmie szlachty, wychowaniu dzieci i uświadomieniu społeczno-narodowym włościan. Do grudnia 1844 roku tworzyła z mężem salon literacki ( jeden z najbardziej znanych ośrodków kultury w XIX wiecznym Poznaniu), mieszczący się w ich mieszkaniu w kamienicy na Starym Rynku. To właśnie tam spotykały się znane postaci ze świata literatury i sztuki oraz liberalni myśliciele. Na skutek długów małżeństwo zmuszone było jednak sprzedać kamienicę. Podczas Wiosny Ludów w 1848 roku Woykowska wyjeżdża do Berlina, by starać się o uwolnienie polskich powstańców walczących we Wrześni i Miłosławiu.

W latach 1849–1850 prowadziła z mężem księgarnię i drukarnię. Kiedy umiera jej mąż (20 kwietnia 1850 roku) jest zmuszona sprzedać drukarnię, traci licencję na wydawnictwo. Rok później umierają jej rodzice oraz jej najbliższy przyjaciel Ksawery Łukaszewski. Ostatnie momenty życia spędza we wrocławskim Szpitalu Wszystkich Świętych, popada w chorobę psychiczną. Umiera 9 sierpnia 1851, mając zaledwie 35 lat. Do dzisiaj nie wiadomo, gdzie została pochowana.

ŹRÓDŁA